Amortyzacja używanego samochodu osobowego. Jak zrobić to najlepiej?
Kupujesz używany samochód. Może to pierwszy firmowy pojazd, a może po prostu tańsza opcja zamiast nowego. I tu pojawia się pytanie: jak go amortyzować, abyś nie tracił pieniędzy, a urząd skarbowy nie miał zastrzeżeń. W tym artykule omówimy szczegóły!
Spis treści
- Co to właściwie jest amortyzacja?
- Dlaczego używany samochód to inna historia niż nowy?
- Używany samochód a prawo podatkowe – definicja
- Jakie są stawki amortyzacyjne dla używanych samochodów?
- Jak ustalić wartość początkową samochodu?
- Limity amortyzacji – co musisz wiedzieć?
- Dokumentacja w przypadku amortyzacji używanego samochodu
- Amortyzacja liniowa czy jednorazowa?
- Najczęstsze błędy przy amortyzacji używanego auta
- Leasing a amortyzacja – co się bardziej opłaca?
- Kiedy warto przyspieszyć amortyzację?
- Jak amortyzować samochód we flocie?
Co to właściwie jest amortyzacja?
Najprościej mówiąc: amortyzacja to stopniowe rozliczanie w kosztach podatkowych wydatku na samochód. Nie wrzucasz całej ceny zakupu od razu w koszty. Robisz to etapami – rozkładając na kolejne miesiące albo lata.
Zobacz, jakie to ma znaczenie w praktyce:
- kupujesz samochód za 60 000 zł – możesz go „odpisywać” w kosztach po kawałku;
- jeśli zrobisz to dobrze, obniżasz podatek dochodowy i płacisz mniej fiskusowi.
Dlaczego używany samochód to inna historia niż nowy?
Nowe auto ma jasne zasady – wartość początkowa, roczna stawka amortyzacyjna i wszystko jasne. Z używanymi pojazdami bywa inaczej.
Najważniejsze różnice:
Wiek pojazdu
Od tego, czy samochód ma 2, 5 czy 8 lat, zależy możliwość zastosowania szybszej amortyzacji.
Historia rejestracji
Jeśli kupujesz w salonie – sprawa jest prosta. Ale jeśli bierzesz auto z Niemiec, musisz dokładnie określić datę pierwszej rejestracji, bo ona decyduje o tym, czy możesz uznać samochód za „używany” w świetle prawa podatkowego.
Wartość początkowa
Tu pojawia się praktyczny problem – jeśli kupiłeś samochód od osoby prywatnej, nie masz faktury VAT. Trzeba się posłużyć umową kupna-sprzedaży i ewentualną wyceną rynkową. Właśnie te niuanse sprawiają, że amortyzacja używanego auta jest ciekawsza i bardziej opłacalna, ale wymaga znajomości reguł.
Używany samochód a prawo podatkowe – definicja
Według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (art. 22j ust. 2 pkt 1), używany środek trwały to taki, który był wykorzystywany przed nabyciem przez co najmniej 6 miesięcy.
Jakie są stawki amortyzacyjne dla używanych samochodów?
Standardowa stawka amortyzacji dla samochodu osobowego to 20% rocznie. Czyli 5 lat rozliczania w kosztach. Ale przy aucie używanym możesz zastosować indywidualną stawkę – wtedy okres amortyzacji zostanie skrócony nawet do 30 miesięcy.
W skrócie:
- samochód fabrycznie nowy – amortyzacja 5 lat;
- samochód używany – możesz zejść nawet do 2,5 roku.
Jak ustalić wartość początkową samochodu?
Wartość początkowa to kwota, od której liczysz amortyzację. Może zostać ustalona następująco:
- jeśli kupujesz od firmy – masz fakturę;
- jeśli od osoby prywatnej – wartość ustalasz na podstawie umowy kupna-sprzedaży;
- jeśli nie da się określić ceny – stosuje się wycenę rzeczoznawcy albo średnie ceny rynkowe (np. na podstawie danych Eurotax).
Tu trzeba być ostrożnym. Zawyżenie wartości grozi kontrolą i problemami. Zaniżenie – stratą po Twojej stronie.
Limity amortyzacji – co musisz wiedzieć?
Od kilku lat obowiązują ograniczenia. I to bardzo istotne. Limit odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych dla samochodów osobowych wynosi:
- 150 000 zł – dla samochodów spalinowych i hybrydowych;
- 225 000 zł – dla samochodów elektrycznych oraz napędzanych wodorem.
Ciekawostka!
Jeśli kupisz luksusowe auto za 300 000 zł, w kosztach rozliczysz tylko część wartości. Reszta nie obniży Twojego podatku.
Załóżmy, że kupujesz w 2025 roku używanego Hyundaia TUCSON Hybrid za 145 900 zł w programie Hyundai Promise. Detale są następujące:
- auto było wcześniej zarejestrowane i użytkowane ponad 6 miesięcy;
- możesz zastosować indywidualną stawkę amortyzacyjną – np. 40% rocznie;
- wtedy całość rozliczysz w ciągu 2,5 roku.
W efekcie szybciej obniżasz swoje podatki i odzyskujesz część wydatku w formie niższego zobowiązania wobec fiskusa.
Dokumentacja w przypadku amortyzacji używanego samochodu
Bez dokumentów nie ma amortyzacji. Potrzebujesz przede wszystkim:
- umowy kupna-sprzedaży lub faktury VAT – jako dowodu zakupu;
- dokumentów rejestracyjnych – potwierdzających wcześniejsze użytkowanie;
- wpisu do ewidencji środków trwałych – bez tego samochód formalnie nie istnieje w księgach.
Amortyzacja liniowa czy jednorazowa?
W przypadku samochodów osobowych standardem jest amortyzacja liniowa – czyli równomierne odpisy w czasie. Jednorazowa amortyzacja (tzw. amortyzacja jednorazowa w ramach pomocy de minimis) nie dotyczy aut osobowych. Nie ma więc możliwości wrzucenia całej kwoty zakupu od razu w koszty – to przywilej maszyn i sprzętu, ale nie samochodów.
Najczęstsze błędy przy amortyzacji używanego auta
W teorii wszystko wydaje się proste. W praktyce wielu przedsiębiorców potyka się o detale:
Brak dowodu używania auta przez poprzedniego właściciela.
Jeśli nie masz dokumentów potwierdzających, że pojazd był zarejestrowany co najmniej 6 miesięcy wcześniej, nie możesz przyspieszyć amortyzacji.
Błędnie ustalona wartość początkowa.
Zdarza się, że przedsiębiorcy przyjmują do wyceny kwotę znacznie odbiegającą od rynkowej. Urząd skarbowy ma wtedy prawo zakwestionować odpisy i doliczyć podatek.
Brak wpisu do ewidencji środków trwałych.
Bez tego amortyzacja jest po prostu nieważna.
Niezgodność z limitem.
Jeśli auto jest droższe niż 150 000 zł (spalinowe/hybrydowe) lub 225 000 zł (elektryczne/wodorowe), nadwyżki nie można ująć w kosztach. A mimo to wielu przedsiębiorców próbuje „rozciągnąć” limit. Modele typu Hyundai KONA Electric, IONIQ 6 czy IONIQ 5 zmieszczą się w całości w koszcie.
Przykład z praktyki
Kupujesz nową KONA Electric N Line z baterią 65,4 kWh (o dużej pojemności) i zasięgiem 510 km za 210 000 zł. Cała kwota (do limitu) wchodzi w koszty. Jeśli byłby to SUV spalinowy droższy niż 150 000 zł – część odpadnie.
Do tego dochodzi program NaszEauto, wprowadzony w lutym 2025 roku:
- dofinansowanie do 40 000 zł;
- limit ceny do 225 000 zł netto (276 750 zł brutto);
- możliwość objęcia wsparciem modeli jak INSTER, KONA Electric, IONIQ 5 czy IONIQ 9 (tylko flotowo i w najniższym poziomie wyposażenia).
Zapamiętaj!
W praktyce część ceny auta pokrywa państwo, a pozostałą możesz rozliczyć amortyzacją.
Leasing a amortyzacja – co się bardziej opłaca?
Często pada pytanie: skoro leasing jest prostszy, po co bawić się w amortyzację?
Różnica polega na tym, że:
- przy leasingu operacyjnym w koszty wpisujesz raty leasingowe i opłatę wstępną;
- przy zakupie na firmę – amortyzację liczysz samodzielnie.
Leasing bywa wygodniejszy, ale nie zawsze tańszy. Przy używanym samochodzie amortyzacja daje elastyczność – sam wybierasz stawkę (do określonych granic) i decydujesz, jak szybko odzyskasz koszty.
Kiedy warto przyspieszyć amortyzację?
Kupiłeś auto używane za 90 000 zł. Masz wówczas dwie opcje:
- rozliczać przez 5 lat po 18 000 zł rocznie;
- przyspieszyć i zamknąć temat w 30 miesięcy – wtedy odpis roczny to 36 000 zł.
Jeśli przewidujesz większe przychody w najbliższych latach, opłaca się skrócić amortyzację. Obniżasz wtedy bieżący podatek i zostaje Ci w kieszeni więcej gotówki. Ale jeśli Twoja firma ma wahania przychodów, należy rozłożyć koszty na dłużej – żeby zawsze mieć bufor podatkowy.
Jak amortyzować samochód we flocie?
Jeśli prowadzisz firmę zatrudniającą kilka osób, temat samochodów nabiera innego wymiaru. Przy flocie samochodów używanych amortyzacja może być istotnym elementem polityki finansowej.
Co jest w tym przypadku ważne?
- indywidualne ustalanie stawek – różne auta mogą mieć różne okresy amortyzacji;
- monitorowanie limitów – łatwo przeoczyć, że część pojazdów wykracza poza próg 150 000 zł;
- dokumentacja flotowa – każda umowa, wycena i wpis do ewidencji muszą być kompletne.
Hyundai posiada nawet dedykowany program Hyundai Business, gdzie opiekun flotowy wspiera w obsłudze serwisowej i doradza w kwestiach podatkowych. To ważne, bo przy kilku czy kilkunastu autach łatwo się pogubić.
Informacje i materiały dostępne na tej stronie, zostały przygotowane z należytą starannością, jednak służą wyłącznie celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią porady podatkowej ani prawnej. Jeśli potrzebujesz pomocy w konkretnej sprawie, skonsultuj się z doradcą podatkowym lub prawnikiem.
W materiałach uwzględniono kwotę amortyzacji obowiązującą w 2025 r. oraz tę, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r. Pytania i odpowiedzi opracowano w oparciu o standardowe zasady amortyzacji, bez uwzględniania indywidualnych i wyjątkowych przypadków.