Gaśnica w samochodzie. Czy jest obowiązkowa?

Gaśnica w samochodzie. Czy jest obowiązkowa?

Niepozorna, często zapomniana, potrafi uratować nie tylko samochód, ale i życie. Gaśnica. Przez jednych traktowana jak zbędny dodatek, przez innych jako absolutna konieczność. W dzisiejszym wpisie rozwiewamy wszelkie wątpliwości: czy naprawdę musisz mieć ją w aucie, jaką wybrać i czy jej posiadanie to wyłącznie wymóg przepisów, czy raczej rozsądne działanie kierowcy. Przyjrzymy się faktom, przepisom, statystykom i realiom na polskich drogach.

Czy posiadanie gaśnicy w samochodzie jest obowiązkowe?

Tak. Zgodnie z polskimi przepisami, każdy samochód osobowy zarejestrowany w kraju musi być wyposażony w gaśnicę. Wymóg ten został uregulowany w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz.U. 2003 nr 32 poz. 262).

Brak gaśnicy grozi mandatem w wysokości od 20 do 500 zł. Co więcej, brak sprawnej gaśnicy może się skończyć nie tylko karą finansową, ale także problemami podczas przeglądu technicznego.

Jakie wymagania musi spełniać gaśnica w aucie?

Gaśnica samochodowa powinna spełniać następujące kryteria:

• musi mieć aktualną homologację – czyli być dopuszczona do użytku na terenie Polski;
• powinna zawierać co najmniej 1 kg środka gaśniczego;
• musi być łatwo dostępna – nie może być zakopana pod kołem zapasowym, bo liczy się czas reakcji;
• powinna mieć aktualną kontrolę legalizacji – zazwyczaj raz na 12 miesięcy, choć niektóre modele mają dłuższą ważność (zgodnie z danymi producenta).

Dlaczego wymóg posiadania gaśnicy dotyczy tylko Polski?

To ciekawe, ale Polska należy do nielicznego grona krajów w Unii Europejskiej, w których gaśnica w samochodzie osobowym jest obowiązkowa. W wielu państwach europejskich (np. w Niemczech czy Hiszpanii) posiadanie gaśnicy to zalecenie, a nie nakaz prawny. Skąd taka różnica?

To wynik podejścia legislacyjnego i polityki bezpieczeństwa. Polska, podobnie jak Litwa, Łotwa czy Rumunia, stawia na większy formalizm w zakresie obowiązkowego wyposażenia pojazdów.

Gaśnica – formalność czy realna potrzeba?

Zanim pomyślisz „nigdy nie będę jej używać”, warto się zastanowić, kiedy ostatnio miałeś awarię instalacji elektrycznej. Albo, kiedy widziałeś zaparkowane auto z dymem spod maski. W Polsce, zwłaszcza w starszych pojazdach z instalacją LPG, pożary nie są zjawiskiem marginalnym.

Ile samochodów pali się rocznie?

Według danych Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, w 2024 roku odnotowano w Polsce 9 313 pożarów środków transportu (w tym pojazdów samochodowych). Zdecydowana większość z nich dotyczyła aut osobowych.

Gdzie trzymać gaśnicę?

To pytanie z pozoru błahe, ale bardzo istotne. Gaśnica nie powinna leżeć luzem w bagażniku, między siatkami z zakupami. 

Musi być:

• łatwo dostępna – najlepiej w zasięgu ręki kierowcy lub pasażera;
• zamocowana – żeby w razie wypadku nie stanowiła zagrożenia jako „latający przedmiot”;
• widoczna – nieprzykryta stosem rzeczy w bagażniku.

W niektórych modelach, jak Hyundai KONA, przewidziano nawet specjalne miejsce na gaśnicę w bocznej wnęce bagażnika – to rozwiązanie praktyczne i zgodne z przepisami.

Jaką gaśnicę wybrać do samochodu?

Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów, ale w kontekście samochodowym liczy się przede wszystkim jedno: skuteczność i legalność. W Polsce najczęściej stosuje się gaśnice proszkowe typu BC lub ABC, ponieważ są:

• skuteczne wobec większości pożarów samochodowych – w tym tych związanych z paliwem i instalacją elektryczną;
• odporne na mróz – co ma znaczenie zimą;
• relatywnie tanie – i łatwe do znalezienia.

Typ ABC to wybór uniwersalny – pozwalający gasić pożary ciał stałych (np. tapicerka), cieczy palnych (benzyna, olej) i gazów. To właśnie takie gaśnice powinny znaleźć się w każdym aucie osobowym – również w nowych modelach, jak Hyundai IONIQ 5, które są wyposażone w skomplikowane układy bateryjne.

Unikaj gaśnic pianowych oraz śniegowych – nie tylko są mniej praktyczne w pojeździe, ale też często nie spełniają polskich norm do użytku drogowego. I nie zapomnij: gaśnica musi mieć homologację CNBOP (Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej).

Legalizacja – co oznacza i jak często ją robić?

Każda gaśnica samochodowa musi mieć aktualną legalizację – to potwierdzenie, że sprzęt nadaje się do użytku i spełnia określone normy bezpieczeństwa. Legalizacja gaśnicy zazwyczaj trwa 12 miesięcy. Wyjątek stanowią fabrycznie nowe egzemplarze – te mają ważność często do 3–5 lat od daty produkcji (ale zawsze sprawdź to na etykiecie).

Czasem podczas przeglądu okazuje się, że gaśnica jest:

• nieszczelna – i nie wytwarza odpowiedniego ciśnienia;
• z przeterminowanym proszkiem – co sprawia, że zamiast gasić, tylko pyli.

Taka gaśnica w razie zagrożenia może być bezużyteczna. Dlatego warto raz w roku odwiedzić serwis gaśnic i potwierdzić, że sprzęt jest gotowy do działania.

Najczęstsze błędy kierowców związane z gaśnicą

Zaskakująco wiele osób popełnia podobne błędy – nawet Ci, którzy wiedzą, że gaśnica w samochodzie być powinna. Spośród najczęstszych błędów wyróżniamy:

• kupowanie najtańszej gaśnicy „z marketu” – często bez homologacji;
• przechowywanie jej luzem w bagażniku – nieosiągalna w sytuacji awaryjnej;
• brak kontroli terminu ważności – nie wiesz, czy zadziała, dopóki nie będzie za późno;
• brak wiedzy, jak jej użyć – w stresie, przy dymie i ogniu, to może zadecydować o wszystkim.

Jak używać gaśnicy w samochodzie?

To nie instrukcja dla strażaków – ale podstawy znać musisz. Jeśli dojdzie do pożaru:

1. Zatrzymaj pojazd w bezpiecznym miejscu, z dala od ludzi.
2. Zgaś silnik i wyjmij kluczyki.
3. Zabierz gaśnicę i odbezpiecz ją (usuń zawleczkę).
4. Podejdź od strony wiatru – unikniesz zadymienia twarzy.
5. Kieruj strumień środka gaśniczego u podstawy płomienia, nie na czubek ognia.

Nie podnoś maski w całości – powietrze może „rozdmuchać” płomienie. Podnieś ją lekko, tylko tyle, aby wprowadzić końcówkę gaśnicy i skierować proszek do środka.

Czy warto mieć więcej niż jedną gaśnicę?

Prawnie wystarczy jedna – o pojemności minimum 1 kg. Ale wielu doświadczonych kierowców wozi dwie. 

Dlaczego?

• większa skuteczność – 1 kg środka gaśniczego wystarcza na 6-12 sekund działania;
• jedna z przodu, druga w bagażniku – w zależności od miejsca pożaru, reagujesz szybciej;
• zapas w trasie – szczególnie przy podróżach z rodziną lub w góry, gdzie straż może dojechać z opóźnieniem.

Gaśnica w nowych samochodach – gdzie ją umieścić?

Nowoczesne auta coraz częściej nie mają zaplanowanego miejsca na gaśnicę. A jednak prawo jej wymaga. 

Co możesz zrobić?

• kup specjalny uchwyt – montowany pod siedzeniem lub w bagażniku;
• sprawdź schowki boczne – w Hyundai KONA lub Hyundai BAYON są do dyspozycji wnęki idealne na ten cel;
• nie zostawiaj jej na tylnej półce – podczas wypadku może się przemieścić i stanowić zagrożenie.

Gaśnica – realne zabezpieczenie w ryzykownych sytuacjach

Nie chodzi tylko o to, żeby „nie dostać mandatu”. Gaśnica w samochodzie to jeden z najprostszych, a zarazem najważniejszych elementów bezpieczeństwa. Czasem 10 sekund wystarczy, by nie spłonęło całe auto.

Prawidłowo dobrana, sprawna i legalizowana gaśnica:

• spełnia obowiązek prawny;
• zwiększa Twoje bezpieczeństwo;
• może uratować czyjeś zdrowie, życie i mienie.

Redakcja Hyundai