Wykup samochodu z leasingu a amortyzacja

Wykup samochodu z leasingu a amortyzacja

Leasing samochodu od lat jest jednym z najchętniej wybieranych sposobów finansowania aut przez przedsiębiorców. Pozwala korzystać z nowego pojazdu bez konieczności ponoszenia dużego wydatku jednorazowo. Ale umowa leasingowa kiedyś się kończy – i wtedy przychodzi moment, w którym trzeba podjąć decyzję: wykupić auto, czy oddać je firmie leasingowej. Jeśli zdecydujesz się na wykup, pojawia się kolejny temat – amortyzacja. To właśnie tu zaczynają się dylematy wpływające na podatki, księgowość i Twoje przyszłe koszty.

Amortyzacja – co to w ogóle znaczy?

Zanim przejdziemy dalej, zatrzymajmy się na chwilę przy samym pojęciu amortyzacji. To nic innego jak stopniowe rozliczanie wartości środka trwałego w czasie. Wyobraź sobie, że kupujesz samochód do firmy za 120 000 zł netto. Nie możesz wrzucić całej tej kwoty w koszty jednorazowo, bo samochód służy Ci kilka lat. Fiskus zakłada, że wartość auta „zużywa się” stopniowo, więc rozpisujesz to w kosztach – miesiąc po miesiącu, aż do pełnej wartości.

Dla samochodów osobowych podstawowa stawka amortyzacji to 20% rocznie, co daje 5 lat amortyzacji. Ale ustawodawca przewidział także wyjątki, np. jednorazową amortyzację dla małych podatników czy możliwość przyspieszonej amortyzacji dla aut używanych. I tu dochodzimy do sedna – czy każde wykupione z leasingu auto można amortyzować?

Wykup auta a amortyzacja w praktyce

Wszystko zależy od tego, jak zdecydujesz się na wykup.

Wariant 1. Wykup na firmę

Jeśli wykupujesz samochód na działalność gospodarczą, musisz wprowadzić go do ewidencji środków trwałych (jeśli jego wartość przekracza 10 000 zł). 

Wtedy:

• zaczynasz amortyzację zgodnie ze stawką – zazwyczaj 20% rocznie;
• możesz wybrać amortyzację liniową (stała rata) albo degresywną (większe koszty na początku, mniejsze później);
• jeśli auto było używane wcześniej, możesz skrócić okres amortyzacji, stosując indywidualną stawkę.

Wariant 2. Wykup prywatny

Coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na wykup auta prywatnie. Dlaczego? Bo dzięki temu, przy sprzedaży po pół roku, nie płacą podatku dochodowego od zysku (przychód ze sprzedaży nie jest traktowany jako przychód z działalności).

W takiej sytuacji nie ma mowy o amortyzacji – auto nie jest środkiem trwałym firmy. Możesz co najwyżej rozliczać część kosztów użytkowania, jeśli używasz go do celów biznesowych.

Załóżmy, że… 

Wykupiłeś samochód z leasingu za 25 000 zł netto, a jego wartość rynkowa to 90 000 zł. Jeśli wykupisz go na firmę, wprowadzasz go do ewidencji i amortyzujesz od wartości 25 000 zł. Koszt amortyzacji rocznej to 5000 zł (20%). Po pięciu latach cały samochód zostanie zamortyzowany.

Ale jest też drugi scenariusz… 

Gdy wykupisz go prywatnie, nie masz prawa do amortyzacji. Ale jeśli sprzedasz go np. po roku za 70 000 zł, kwota ta nie będzie opodatkowana podatkiem dochodowym.

Aktualne dane i przepisy pod kątem wykupu samochodu z leasingu w zakresie amortyzacji

Od 2022 roku ustawodawca ograniczył możliwość sprzedaży auta wykupionego z leasingu bez podatku VAT i PIT w krótkim czasie. Dawniej wystarczyło sprzedać samochód prywatny po 6 miesiącach i nie płaciło się podatku. Dziś przepisy są surowsze – okres ten wydłużono do 6 lat, jeśli auto było wykupione na cele prywatne, a wcześniej używane w firmie.

Zapamiętaj!

Wykup prywatny opłaca się tylko w przypadku, gdy planujesz użytkować auto przez długi czas (powyżej kilku lat).

Wybór formy wykupu a strategia firmy

Spójrzmy na wykup z leasingu nie tylko w kontekście podatkowym, ale też praktycznym. Jeśli prowadzisz biznes oparty na flocie, wykup na firmę pozwala Ci lepiej kontrolować koszty amortyzacji i utrzymywać auta w ewidencji.

Tu dobrym przykładem są rozwiązania flotowe – np. program Hyundai Business. Firmy, które decydują się na modele TUCSON Hybrid, KONA Electric czy INSTER w ramach leasingu, często wybierają później wykup na firmę, aby zachować ciągłość amortyzacji i pełne odliczenia.

Z kolei dla małego przedsiębiorcy – prowadzącego jednoosobową działalność – prywatny wykup auta typu KONA Hybrid czy i20 może być prostszym i korzystniejszym podatkowo rozwiązaniem, jeśli samochód ma służyć także rodzinie.

Procedura amortyzacji krok po kroku

Kiedy już zdecydujesz się na wykup auta z leasingu na firmę, musisz wiedzieć, jak wygląda cała procedura. Na papierze wydaje się to proste, ale w praktyce łatwo przeoczyć szczegóły, które potem mogą dużo kosztować przy kontroli.

Krok 1. Ustalenie wartości początkowej

Podstawą amortyzacji jest wartość początkowa samochodu. W przypadku wykupu z leasingu to cena widniejąca na fakturze wykupu, powiększona o koszty związane z wprowadzeniem auta do używania (np. opłaty rejestracyjne, akcyza, transport).

Krok 2. Wprowadzenie do ewidencji

Jeśli cena auta przekracza 10 000 zł netto, musisz wprowadzić go do ewidencji środków trwałych. Tylko wtedy możesz rozpocząć amortyzację.

Krok 3. Wybór metody amortyzacji

Najczęściej przedsiębiorcy stosują metodę liniową, czyli 20% rocznie przez 5 lat. Ale istnieją też inne możliwości:

metoda degresywna – większe koszty na początku, mniejsze później, co czasem poprawia płynność finansową;

amortyzacja indywidualna – dla samochodów używanych pozwalająca skrócić okres nawet do 2,5 roku;

jednorazowa amortyzacja – dla małych podatników lub rozpoczynających działalność (do 50 tys. euro w danym roku podatkowym)

Krok 4. Rozliczanie kosztów

Amortyzację rozliczasz co miesiąc, zapisując ją w kosztach uzyskania przychodu. Zyskujesz wówczas tarczę podatkową – obniżasz podatek dochodowy proporcjonalnie do odpisów.

Pułapki podatkowe przy amortyzacji

Z pozoru wygląda to przejrzyście, ale przepisy kryją następujące haczyki:

Ograniczenie 150 tys. zł

Dla samochodów osobowych obowiązuje limit wartości amortyzowanej. Jeśli auto kosztowało więcej niż 150 000 zł (225 000 zł dla elektryków), amortyzacji podlega tylko ta część. Reszta nie jest kosztem podatkowym.

Przykład: kupujesz Hyundai IONIQ 9 za 299 900 zł brutto. Amortyzacji możesz poddać tylko 225 000 zł. Pozostała kwota nie będzie uwzględniana w kosztach.

Użytek mieszany

Jeśli korzystasz z samochodu zarówno w działalności, jak i prywatnie, odliczasz jedynie 50% VAT i proporcjonalnie koszty. Chyba że prowadzisz szczegółową ewidencję przebiegu pojazdu – wtedy możesz odliczać pełne 100%.

Sprzedaż auta

Jeśli amortyzujesz auto w firmie, sprzedaż zawsze będzie przychodem z działalności gospodarczej. Chodzi w tym przypadku o konieczność zapłaty podatku od zysku. Należy mieć to na uwadze, ponieważ wiele osób liczy na szybką sprzedaż bez podatku, co w przypadku amortyzacji jest niemożliwe.

Jak przedsiębiorcy optymalizują wykup?

W ostatnich latach widać wyraźny trend: przedsiębiorcy wybierają różne strategie w zależności od tego, jakie mają plany wobec auta:

• Dla floty – wykup na firmę, wprowadzenie do amortyzacji i późniejsze użytkowanie auta przez kilka lat. Często dotyczy modeli jak TUCSON Hybrid czy STARIA, które dobrze sprawdzają się w firmowych flotach.
• Dla prywatnego użytku – wykup prywatny, rezygnacja z amortyzacji, ale jednocześnie uniknięcie wysokiego podatku przy sprzedaży po latach. Tu częściej pojawiają się auta kompaktowe, np. i20 czy KONA Hybrid.
• Dla elektryków – coraz częściej pojawia się opcja leasingu, wykupu i dalszej jazdy, korzystając z dofinansowania. Program „NaszEauto” sprawił, że takie modele jak KONA Electric czy INSTER stały się bardziej dostępne i atrakcyjne finansowo.

Przykłady sytuacji z wykupem samochodu z leasingu pod kątem amortyzacji kosztów

Spośród popularnych przykładów możemy wymienić:

Przykład 1. Wykup na firmę i pełna amortyzacja

Prowadzisz jednoosobową działalność i wykupiłeś Hyundai TUCSON Hybrid za 30 000 zł netto. Wprowadzasz go do ewidencji i amortyzujesz przez 5 lat. Co roku do kosztów trafia 6000 zł realnie obniżając Twój podatek dochodowy.

Przykład 2. Wykup prywatny i sprzedaż po czasie

Decydujesz się na prywatny wykup Hyundai KONA Hybrid za 20 000 zł netto. Nie amortyzujesz auta, ale po czterech latach sprzedajesz je za 60 000 zł. Sprzedaż nie podlega podatkowi dochodowemu, ponieważ samochód nie był środkiem trwałym.

Przykład 3. Elektryk z dotacją

Wykupujesz HYUNDAI INSTER w ramach programu NaszEauto. Cena katalogowa zmieściła się w limicie 225 000 zł netto. Wprowadzasz auto do ewidencji i amortyzujesz od wartości faktury. Jednocześnie korzystasz z dofinansowania – 30 000 zł, które faktycznie obniża koszt zakupu.

 

Informacje i materiały dostępne na tej stronie, zostały przygotowane z należytą starannością, jednak służą wyłącznie celom informacyjnym i edukacyjnym. Nie stanowią porady podatkowej ani prawnej. Jeśli potrzebujesz pomocy w konkretnej sprawie, skonsultuj się z doradcą podatkowym lub prawnikiem.

W materiałach uwzględniono kwotę amortyzacji obowiązującą w 2025 r. oraz tę, która wejdzie w życie 1 stycznia 2026 r. Pytania i odpowiedzi opracowano w oparciu o standardowe zasady amortyzacji, bez uwzględniania indywidualnych i wyjątkowych przypadków.

Redakcja Hyundai